Xin chào bạn đến với chuyên trang tư vấn dịch vụ pháp luật. Sau đây là một số nội dung chỉ mang tính chất tham khảo. các bạn có thể đọc để hiểu thêm nhé.
Các bên thực hiện hình thức đại lý thương mại với quyền và nghĩa vụ được quy định trong hợp đồng đại lý. xin giấy phép xin Bình luận một số điểm ưu điểm, hạn chế trong quy định về thời hạn chấm dứt hợp đồng đại lí thương mại
Câu hỏi được biên tập từ chuyên mục tư vấn luật Doanh nghiệp của
>>
Trả lời:
Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Bộ phận luật sư của Công ty Luật Minh Khuê. Nội dung câu hỏi của bạn đã được đội ngũ luật sư của Chúng tôi nghiên cứu và tư vấn cụ thể như sau:
1. Cơ sở pháp lý:
2. :
1. Ưu điểm
Quy định về chấm dứt thời hạn đại lý trong quan hệ đại lí thương mại trong Luật thương mại 2005 có nhiều điểm tiến bộ so với quy định trong Luật thương mại 1997.
-Luật Thương mại 2005 quy định mở rộng hơn các trường hợp chấm dứt thời hạn đại lý.
Luật Thương mại 1997 quy định về các trường hợp được chấm dứt hợp đồng đại lý, trong đó : “ …một bên có quyền đơn phương đình chỉ hợp đồng khi việc vi phạm hợp đồng của bên kia là điều kiện để đình chỉ hợp đồng mà các bên đã thỏa thuận ” . Nói cách khác, theo quy định của Luật thương mại 1997 quan tâm đến việc:
+Thứ nhất, có hành vi vi phạm hợp đồng
+Thứ hai, hành vi đó là điều kiện đình chỉ hợp đồng mà các bên thỏa thuận không.
Các bên chỉ có quyền chấm dứt thời hạn đại lý khi bên kia không thực hiện, thực hiện không đầy đủ hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ theo thỏa thuận giữa các bên hoặc theo quy định của pháp luật. Tức là vấn đề này luật Thương mại 1997 chỉ quan tâm nhiều đến việc việc vi phạm hợp đồng có được coi là điều kiện để đình chỉ hợp đồng có được các bên thỏa thuận chưa. Điều này chưa đánh giá bao quát được thực tế có những trường hợp mà các bên chưa dự liệu được trước những hành vi thiệt hại để thỏa thuận trong hợp đồng hay những trường hợp không do vi phạm xảy ra nhưng một bên không muốn thực hiện hợp đồng đại lý nữa hay trường hợp phát sinh từ những yếu tố khác không có sự thỏa thuận trước từ ban đầu. Quy định của Luật Thương mại 1997 sẽ không thể tránh khỏi việc dự liệu thiếu những tình huống có thể xảy ra trong cuộc sống.
Trong khi đó, Luật thương mại 2005 quy định rộng hơn các trường hợp chấm dứt thời hạn đại lý của các bên, nếu không có thỏa thuận gì khác thì các bên có quyền chấm dứt thời hạn hợp đại lý bất cứ khi nào nhưng phải thông báo bằng văn bản trước một khoảng thời gian ít nhất là sáu mươi ngày. Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng đại lý của Luật Thương mại 2005 có sự mở rộng hơn, tự do hơn so với quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng của Bộ Luật dân sự 2005
Theo căn cứ tại Điêu 428 Bộ luật dân sự năm 2015 thì đơn phương chấm dứt hợp đồng dân sự được quy định như sau:
+ Một bên có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng nếu các bên có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.
+ Bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng phải thông báo ngay cho bên kia biết về việc chấm dứt hợp đồng, nếu không thông báo mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.
+Khi hợp đồng bị đơn phương chấm dứt thực hiện thì hợp đồng chấm dứt từ thời điểm bên kia nhận được thông báo chấm dứt. Các bên không phải tiếp tục thực hiện nghĩa vụ. Bên đã thực hiện nghĩa vụ có quyền yêu cầu bên kia thanh toán.
+Bên có lỗi trong việc hợp đồng bị đơn phương chấm dứt phải bồi thường thiệt hại.
Như vậy, các bên có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng nếu có thỏa thuận, còn trong những hợp đồng dân sự cụ thể thì pháp luật cho phép một bên được quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đông nếu việc tiếp tục thực hiện hợp đồng nếu bên kia không thực hiện đúng nghĩa vụ. Còn trong Luật Thương mại việc đơn phương chấm dứt hợp đồng đại lý được tự do hơn; có thể là do thỏa thuận của hai bên hoặc một bên đơn phương chấm dứt hợp đồng khi báo cho bên kia một khoảng thời gian hợp lý.
-Quy định thêm về thời hạn thông báo:
Theo đó “ thời hạn đại lý chỉ chấm dứt sau một thời gian hợp lý nhưng không sớm hơn sáu mươi ngay kể từ ngày một trong hai bên thông báo bằng văn bản cho bên kia biết về việc chấm dứt hợp đồng đại lý”
Việc quy định cụ thể hơn về thời hạn chấm dứt thời hạn đại lý giúp các bên không ở thế bị động sau mỗi quyết định của bên kia. Cụ thể, trong một hợp đồng khi thực hiện mà chưa thỏa thuận về thời gian chấm dứt; khi một bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thì bên đó phải thoog báo để bên kia biết và có sự chuẩn bị. Quy định thơi gian 60 ngày là phù hợp ; tránh trường hợp thời gian quá ít để sắp xếp hay trường hợp lơi dụng thời gian dài để gây hậu quả cho bên còn lại.
2. Hạn chế:
Mặc dù có những điểm tiến bộ so với Luật thương mại 1997, nhưng sau nhiều năm tồn tại, quy định về thời hạn đại lý tại điều 177 đã bộc lội nhiều hạn chế. Là hoạt động trung gian thương mại, đại lý thương mại có vai trò quan trọng. Tuy nhiên, pháp luật quy định về hoạt động này vẫn còn chưa đáp ứng được những nhu cầu phát triển trên thực tế mặc dù hoạt động đại lý được quy định trong Luật thương mại 2005 cũng như nhiều luật chuyên ngành như hoạt động đại lý xăng dầu, hoạt động đại lý tàu biển, đại lý lữ hành du lịch.
Thứ nhất, việc tự do, mở rộng thêm các trường hợp đơn phương chấm dứt mà không có hình thức bảo vệ phù hợp thì lợi ích các bên dễ dàng bị ảnh hưởng.
Luật thương mại 2005 quy định mở rộng các trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng đại lý thương mại. Theo đó, nếu không có thỏa thuận khác, các bên có quyền chấm dứt hợp đồng đại lý thương mại mà chỉ cần thông báo cho bên kia bằng văn bản trong thời hạn quy định. Cụ thể, pháp luật quy định thời hạn báo trước việc đơn phương chấm dứt hợp đồng đại lý ít nhất sáu mươi ngày để bên kia có thời gian chuẩn bị, điều chỉnh lại hoạt động đại lý của mình trước khi chấm dứt hoàn toàn quan hệ đại lý. Quy định cụ thể thời hạn báo trước cũng như hình thức thông báo nhằm bảo vệ lợi ích hợp pháp của bên bị vi phạm khi một bên đơn phương chấm dứt hợp đồng trước thời hạn đại lý. Có thể thấy, quy định tự do đơn phương chấm dứt hợp đồng đại lý của các bên trong nhiều trường hợp sẽ làm ảnh hưởng lớn đến quyền lợi của bên kia, đồng thời quy định này cũng khiến cho quan hệ đại lý không còn được vững chắc, gắn bó đúng như bản chất của nó, thương nhân cũng thiếu sự tin tưởng khiến cho việc thúc đẩy hoạt động thương mại thông qua đại lý thương mại cũng bị ảnh hưởng phần nào.
Thứ hai, về quyền lợi của bên giao đại lý khi thông báo chấm dứt thời hạn đại lý đúng pháp luật:
Khoản 2 Điều 177 quy định về hậu quả pháp lý trong trường hợp bên giao đại lý thông báo chấm dứt thời hạn đại lý đúng thời hạn báo trước tại khoản 1. Tuy nhiên, về việc đòi bồi thường của bên đại lý khi bên giao đại lý thông báo chấm dứt hợp đồng quy định chưa hợp lý, chưa bao quát được tất cả các trường hợp. Trường hợp này bên giao đại lý khi đơn phương chấm dứt hợp đồng đai lý chưa được quy định cụ thể. Dễ sinh nhầm lần rằng trong mọi trường hợp bên giao đại lý đơn phương chấm dứt hợp đông đại lý đều phải bồi thường cho bên đại lý. Trên thực tế, không phải trong bất cứ trường hợp nào bên giao đại lý yêu cầu chấm dứt hợp đồng cũng là vi phạm hợp đồng đã kí. Có trường hợp đồng đại lý không xác định thời hạn, trong trường hợp không có vi phạm nhưng muốn đơn phương chấm dứt, trong trường hợp bên giao đại lý chấm dứt thời hạn đại lý không vi phạm hợp đồng đã ký như ví dụ trên, rõ ràng là quyền lợi của bên giao đại lý cũng cần được bảo vệ, tạo nên sự công bằng giữa các chủ thể tron quan hệ thương mại hay đơnphương chấm dứt vì vi phạm của bên đại lý thì bên đại lý phải bồi thường cho bên giao đại lý ( bên có lỗi phải trách nhiệm do lỗi của mình gây ra)… Như vậy, với mỗi trường hợp cần quy định rõ rằng , cụ thể hơn về mức bồi thường thiệt hại để đảm bảo tính khách quan, công bằng.
Thứ ba, về quyền lợi của bên đại lý khi thông báo chấm dứt thời hạn đại lý đúng pháp luật:
Khoản 3 Điều 177 Luật thương mại năm 2005 quy định: “ Trường hợp hợp đồng đại lý được chấm dứt trên cơ sở yêu cầu của bên đại lý thì bên đại lý không có quyền yêu cầu bên giao đại lý bồi thường cho thời gian mà mình đã làm đại lý cho bên giao đại lý”. Quy định như vậy chưa thực sự hợp lý, chưa bảo vệ được quyền lợi của bên đại lý trong trường hợp bên giao đại lý không thực hiện, thực hiện không đủ, thực hiện không đúng nghĩa vụ buộc bên đại lý phải chấm dứt hợp đồng. Xét thấy với một bên đại lý so với bên giao đại lý thì khi bên đại lý đưa ra quyết định chấm dứt đại lý có thể sẽ không ảnh hưởng đến bên giao đại lý nhưng sẽ ảnh hưởng do quyết định của chính bên đại lý đưa ra. Vì vậy, quy định này vẫn chưa quy định rõ về các trường hợp hay quyền và nghĩa vụ của bên đại lý trong trường hợp này.
Thư tư, về mức bồi thường khi bên giao đại lý đơn phương chấm dứt hợp đồng:
Điều 177 Luật thương mại 2005 quy định “ Giá trị của khoản bồi thường là một tháng thù lao đại lý trung bình trong thời gian nhận đại lý cho mỗi năm mà bên đại lý làm đại lý cho bên giao đại lý. Trong trường hợp thời gian đại lý dưới một năm thì khoản bồi thường được tính là một tháng thù lao đại lý trung bình trong thời gian nhận đại lý”. Cách quy định giá trị khoản bồi thường như vậy mang tính chủ quan, không phù hợp với nguyên tắc tính bồi thường thiệt hại. Hơn nữa, trên thực tế quan hệ đại lý thường được thực hiện trong thời gian dài và để thực hiện dịch vụ đại lý cho bên giao đại lý, bên đại lý có thể phải bỏ khá nhiều chi phí. Nếu bên giao đại lý đơn phương chấm dứt hợp đồng đại lý sẽ gây thiệt hại cho bên đại lý. Ngoài ra, với từng hợp đồng đại lý khác nhau thì quy mô đại lý khác nhau sẽ dẫn đến quyền lợi của các bên bị xâm phạm sẽ khác nhau; nên việc quy định khoản bồi thường như trên khi gắn với các trường hợp thực tế có thể chưa phù hợp.
Trên đây là tư vấn của chúng tôi. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận số: để được giải đáp.
Rất mong nhận được sự hợp tác!
Trân trọng./.
Bộ phận tư vấn pháp luật Doanh nghiệp –
Nếu bạn cần thêm thông tin xin đặt câu hỏi vào ô hỏi đáp bên dưới để chúng tôi có thể hỗ trợ cho bạn nhiều hơn. Xin chân thành cảm ơn.
